HALK SAĞLIĞI UZMANLARI DERNEĞİ (HASUDER)
YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HABER POSTASI
(10.08.2020) 

10 Ağustos 2020İndir
Kesin Olgu*: Türkiye (239.622) Dünya (19.462.112) Ölüm*: Türkiye (5.829) Dünya (722.285)
*09 Ağustos 2020 itibariyle açıklanan verilerdir.

Haftanın HASUDER Önerisi

Salgında güven önemlidir!

Sayılar yalan söylemez ama resmi otoritelerce paylaşılan bazı veriler güvenilir ve şeffaf olmalı, doğruluğu tartışılmamalı, şimdiye kadar yapılanlarda da şüphe bırakmamalıdır.

Bu görsel boş bir alt niteliğe sahip; dosya adı world-1303628_640-2.png

Dünyadan Haberler

DSÖ Durum Raporlarında Öne Çıkanlar (03 – 09 Ağustos 2020) WHO Situation Reports 196-202

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Centers for Disease Control and Prevention, CDC)

Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (European Center for Disease Control and Prevention, ECDC)

Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (U.S. Food and Drug Administration, FDA)

  • FDA, Siemens’e ADVIA Centaur SARS-CoV-2 IgG (COV2G) ve Atellica IM SARS-CoV-2 IgG (COV2G) testleri için acil kullanım yetkileri (EUA) verdi. (03.08.2020)
  • FDA, COVID-19’da belirli ilaçların kullanım süresi hakkında bilgi sağlamak için COVID-19’da  İlaç Kıtlığına Müdahale web sayfasını güncelledi. (04.08.2020)
  • FDA, Federal Ticaret Komisyonu ile birlikte, MMSTabs.com‘a, COVID-19’u azaltmak, önlemek, tedavi etmek, teşhis etmek veya iyileştirmek için onaylanmamış ve yetkisiz ürünler sattığı için bir uyarı mektubu yayımladı. Uyarı mektubu MMSTabs.com’a bu onaylanmamış ve yetkisiz ürünlerin satışını durdurmak için derhal önlem almasını tavsiye ediyor. (04.08.2020)
  • FDA, tek kullanımlık cerrahi maskelerin yetersiz tedariki ve kullanılabilirliği ile ilgili endişelere yanıt olarak cerrahi maskeleri de kapsayan  Kişisel Koruyucu Ekipmanların Acil Durum Kullanım İzinlerini yayımladı. (05.08.2020) 
  • FDA, ventilatör ve ilişkili cihazlar için acil kullanım izinlerini yayımladı. (06.08.2020) burada 
  • FDA, Autobio Diagnostics Co., Ltd.’s, Anti-SARS-CoV-2 Rapid Test, SARS-CoV-2 antikor testi için acil kullanım yetkisini iptal etti. (06.08.2020) burada
  • FDA, COVID-19 ile ilgili sahte ürünler sattığı için bir şirkete Federal Ticaret Komisyonu ile birlikte bir uyarı mektubu yayımladı. Kanadalı Chaga şirketi, ürünlerin COVID-19’u azaltabileceği, önleyebileceği, tedavi edebileceği, teşhis edebileceği veya iyileştirebileceği yönündeki yanıltıcı iddialarla “124 Chaga Kapsülleri”, “Chaga Çayı” ve “Kanada Chaga Tentürü” dahil olmak üzere Chaga ürünlerini satmaktadır. FDA, Canadian Chaga’nın bu onaylanmamış ve yetkisiz ürünlerin satışını derhal durdurmasını istedi. (06.08.2020)
  • FDA, Koronavirus Tedavi Hızlandırma Programı (CTAP) web sayfasını yeni ölçümler ve SSS’ler (Sık Sorulan Sorular) ile güncelledi. 31 Temmuz itibarıyla 570’den fazla ilaç geliştirme programı planlama aşamasındadır ve 270’den fazla deneme FDA tarafından gözden geçirilmiştir. (07.08.2020)

Türkiye’den Haberler

Tablo 1. Günlük Test Sayısı, Vaka ve Ölüm Sayıları ile İlgili Veriler

COVID-19 Tablo 09 Ağustos 2020
Pozitiflik Oranı (%) = (Günlük Yeni Vaka Sayısı / Günlük Test Sayısı) x 100
Vaka-Fatalite Oranı (%) = (Kümülatif Ölüm Sayısı / Kümülatif Vaka Sayısı) x 100 Kaynak

Bu hafta salgın eğrisini paylaşmadık. 

 
Çünkü;
Sağlık kurumlarında çalışan meslektaşlarımızın sözel ifadeleri ile belirttikleri hasta yoğunlukları ile kamuoyundan izleyebildiğimiz resmi sayılara yansıyan durumda farklılıklar olduğuna dair izlenimlerimiz  var. Artık endemik durumda seyreden (1000 civarı vaka sayısı) eğride beklenen pikler görülmemektedir. 

Grafik 1. Kümülatif Vaka Sayısı ve Enfeksiyon Hızı

Grafik 2. Yeni Vaka Sayısı ve Enfeksiyon Hızı

Grafik 3. Yeni Vaka Salgın Eğrisi

Kamu Kurumları 

T.C. Sağlık Bakanlığı

  • Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından
    • 27/07/2020 – 02/08/2020 COVID-19 Haftalık Durum Raporu yayımlandı. 27 Temmuz – 02 Ağustos tarihleri arasında:
      • Test sayısı 313.265’tir.
      • Hastaneye yatırılan yeni hasta sayısı 3.565’tür.
      • Sağlık Bakanlığınca onaylanan ölümlere ilişkin ölüm hızı %2,45’tir.
      • 100.000 kişiye düşen toplam vaka sayısı 281,2 ve son 7 gün içinde 100.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı 8,1’dir.
    • 03/08/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
      • Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış  Batı Marmara Bölgesinde, en fazla artış   Ege ve Doğu Karadeniz Bölgesindedir.
      • 80 yaş ve üzeri grupta  1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı kadınlarda 11,8, erkeklerde ise 17,6’dır.
    • 04/08/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
      • Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış  Ege Bölgesinde, en fazla artış Ortadoğu Bölgesindedir.
      • 25-49 yaş grubunda 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı kadınlarda 16,7, erkeklerde ise 17,4’tür.
    • 05/08/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
      • Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış  Ortadoğu Anadolu Bölgesinde, en fazla artış   Batı Marmara Bölgesindedir.
      • 80 yaş ve üzeri grupta  1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı kadınlarda 16,0, erkeklerde ise 21,2’dir.
    • 06/08/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
      • Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış  Batı Marmara Bölgesinde, en fazla artış İstanbul  Bölgesindedir.
      • 25-49 yaş grubunda 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı kadınlarda 18,4, erkeklerde ise 17,8’dir.
    • 07/08/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
      • Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış  İstanbul Bölgesinde, en fazla artış Doğu Karadeniz Bölgesindedir.
      • 65-79 yaş grubunda 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı kadınlarda 19,8, erkeklerde ise 18,8’dir.
    • 08/08/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
      • Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış  Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde, en fazla artış Ege  Bölgesindedir.
      • 80 yaş ve üzeri grupta 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 vaka sayısı kadınlarda 16,0, erkeklerde ise 24,7’dir.
  • Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması tarafından 02.08.2020 tarihinde COVID-19 Erişkin Hasta Tedavisi Rehberi güncellendi.
  • Bakan Fahrettin KOCA 05.08.2020’de, Konya’da servis yatağı doluluk oranının %48, yoğun bakım doluluk oranının %76, ventilatör doluluk oranının %42 olduğunu belirtti. Kaynak

T.C. İçişleri Bakanlığı

  • 81 il valiliğine 04.08.2020 tarihinde Covid-19 Tedbirleri konulu ek genelge gönderildi.
  • 81 İlde, Kontrollü Sosyal Hayat Döneminde “Sağlık İçin, Hepimiz İçin“ Mottosu İle En Kapsamlı Koronavirüs Denetimi Yapılacağı bildirildi. 6 Ağustos 2020 Perşembe günü tüm il ve ilçelerde, valiler, kaymakamlar, belediye başkanları, her bir iş kolu ya da mekânın uzmanlık bilgisi göz önünde bulundurularak ilgili kamu kurum ve kuruluşları (kolluk, yerel yönetimler, il/ilçe müdürlükleri vb.) ile meslek odalarının temsilcilerinin katılımıyla konaklama tesisleri, alışveriş merkezleri, pazar yerleri, lokanta, kafe, restoran, kahve/ kıraathane, çay bahçesi, düğün ve nikâh yapılan yerler, berber/kuaför/güzellik merkezleri, internet kafe/salon ve elektronik oyun yerleri, şehir içi ve şehirlerarası toplu ulaşım araçları, ticari taksiler ve durakları, park/piknik alanları, lunapark/tematik parklar ve yaşam alanlarını kapsayacak şekilde planlandı.
  • 81 il valiliğine, 07.08.2020’de Nişan/Nikah, Düğün, Sahil Bölgeleri Denetimleri konulu genelge gönderildi. 

T.C. Milli Eğitim Bakanlığı

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

  • 02.08.2020 tarihinde Konaklama Tesislerinde Kontrollü Normalleşme Süreci Genelgesi Değişikliğiyayımlandı. Güvenli  Turizm  Sertifikası  alınmasının  zorunlu  olduğu  50  oda  ve  üzeri  konaklama tesislerinde, ikamet  adresi  yurtdışında  olan  misafirlerin  talebe  bağlı  olarak  COVID-19  testi yaptırabilmeleri,  eğitim  almış  sağlık  personeli  ile  sağlanması  veya numune almak için yetkin bir sağlık kuruluşu ile anlaşmalı olarak hizmet vermeleri gerektiği belirtilmiştir.

Meslek Örgütleri ve Dernekler

Türk Tabipleri Birliği (TTB)

Ankara Tabip Odası (ATO)

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK)

  • Haftalık KLİMİK bülteninin son sayısı yayımlandı (04.08.2020). Kaynak
  • KLİMİK tarafından, 25 Ağustos 2020 Salı günü, 21.00-22.30 saatleri arasında “COVID-19 Tedavisinde Son Durum” konulu web konferansı yapılacağı duyuruldu. (06.08.2020) Kaynak
  • KLİMİK tarafından, 11 Ağustos 2020 Salı günü, 21.00-22.30 saatleri arasında “COVID-19 Bağışıklığı: Hayal mi Gerçek mi?” konulu web konferansı yapılacağı duyuruldu. (07.08.2020) Kaynak

Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD)

  • TPD tarafından, Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi’nde görev yapan, COVID-19 sebebiyle hayatını kaybeden Psikiyatri uzmanı Dr. Mustafa Özlü için başsağlığı mesajı yayımlandı. (04.08.2020) Kaynak

Aile Hekimliği Dernekleri Federasyonu (AHEF)

  • AHEF, Sağlık Bakanlığına yapılan çağrı ile toplumun sağlık çalışanlarına yönelik desteğinin azalmasının ve sağlık çalışanlarının COVID-19 hastalığı açısından durumlarının bilinmemesinin endişe verici olduğunu; bilim kurulu ve il pandemi kurullarında aile hekimlerine de yer verilmesi gerektiğini açıkladı. (06.08.2020) Kaynak

Bu görsel boş bir alt niteliğe sahip; dosya adı Hasuder-Kenarları-Saydam-Logo-5.png

HASUDER’den Haberler

  • Haftanın konuları bölümünde Prof. Dr. Dilek Aslan bu hafta “Halk Sağlığında İhtiyatlılık İlkesi” konulu içeriği paylaştı. Okumak için
Bu görsel boş bir alt niteliğe sahip; dosya adı knowledge-1052010_640.jpg

Okuma Önerisi

Fransa’da SARS-CoV-2 salgınının stokastik etmen tabanlı modeli

Pek çok Avrupa ülkesi, ülke çapında koruma önlemleri ve karantinalar uygulayarak COVID-19 salgınına yanıt vermektedir. Her ne kadar salgın yoluyla toplum bağışıklığının artacağı varsayılıyor olsa da, bu tür önlemler gevşetildiğinde salgın yeniden tekrarlayabilir ve muhtemelen iki veya daha fazla tekrarlanan karantina ihtiyacına yol açabilir. Bu çalışmada, Fransa’daki COVID-19 salgınının karantina sonrası farklı önlemlerin potansiyel etkisini değerlendirmek için stokastik etmen tabanlı mikro simülasyon (ABM) modelinin sonuçlarını sunuyoruz. Fiziksel mesafe, maske takma, ağır COVID-19 enfeksiyonuna karşı en savunmasız bireyleri korumak gibi önlemlerin kümülatif hastalık insidansı, mortalitesi ve yoğun bakım ünitesi (YBÜ) yatak doluluk oranı üzerindeki potansiyel etkisini inceledik. Karantina, viral yayılmayı kontrol etmede etkili olsa da, bir kez kaldırıldığında, süresine bakılmaksızın, tekrarlanan bir salgını engelleme olasılığı düşüktür. Hem fiziksel mesafe hem de maske takma, salgını yavaşlatmada ve ölüm oranlarını azaltmada etkili olsa da, bu önlemlerin tek başına yoğun bakım ünitelerini doluluktan ve ikinci bir karantinadan önlemede yetersiz olacağını gösteriyoruz. Bununla birlikte, hassas kişilerin korunması ile birleştirildiğinde, bu önlemler daha düşük ölüm oranı ve yeterli YBÜ kapasitesinin sürdürülmesi dahil olmak üzere daha iyi sonuçlarla ilişkilendirilecektir. Bu önlemlere çoğu insan tarafından uyulmadığı veya yeterince uzun bir süre sürdürülmediği takdirde, yine de faydalar azalacaktır. Modelimiz, tüm modelleme çalışmalarında yapıldığı gibi mevcut bilgi ve varsayımlara dayanmaktadır. Karantinadan önceki durumdan farklı davranabildiği için, model viral iletimi sağlayan tüm bileşenleri yakalamıyor olabilir.

Hoertel N, et al. A stochastic agent-based model of the SARS-CoV-2 epidemic in France. Nature Medicine 2020;1-5. https://doi.org/10.1038/s41591-020-1001-6

Birleşik Krallık’ta okulların yeniden açılması için en uygun stratejiyi, test ve takip müdahalelerinin etkisini ve ikinci bir COVID-19 salgın dalgasının oluşma riskini belirleme: bir modelleme çalışması

Birleşik Krallık’ta okulların yeniden açılmasına karar vermek için politikalarda yapılan değişikliklerin etkisini değerlendirmek amacıyla yürütülen bu modelleme çalışmasında, ABD’de geliştirilmiş ve Birleşik Krallık salgınına göre kalibre edilmiş bireysel tabanlı stokastik bir model olan Covasim kullanılmıştır. Bu modelde bireyler virüse duyarlı, virüse maruz kalmış, enfekte olmuş, iyileşmiş ya da ölmüş olarak gruplanır; enfekte ve bulaştırıcı bireyler ise asemptomatik veya farklı semptomatik gruplar olarak kategorize edilir. Ayrıca model, bireylerin hanehalkı, okul, işyeri ve toplum ortamlarındaki bulaş ağlarını tanımlar ve demografik ve epidemiyolojik verileri kullanır. Bu çalışmada, okulların yeniden açılması ile ilgili iki strateji (tam zamanlı sistem veya öğrencilerin yarısının farklı haftalarda okula devam ettiği yarı zamanlı sistem) ile temaslı takibi ve test kapasitesinin farklı olduğu üç senaryonun kombinasyonunu temsil eden altı farklı senaryo simüle edilmiştir. Her bir senaryo için, günlük ve kümülatif enfeksiyon ve ölüm sayıları ile etkili üreme sayısı (R) tahmin edilmiştir. Temaslıların %68’inin izlenebileceği varsayıldığında, okulların Eylül ayında tam zamanlı olarak açılması durumunda semptomatik enfeksiyonu olan bireylerin %75’ine, yarı zamanlı sistemi açılması durumunda ise %65’ine test yapılması gerekeceği; temaslıların sadece %40’ının izlenebildiği durumda ise bu rakamların sırasıyla %87 ve %75’e çıkacağı gösterilmiştir. Bu test ve temaslı takibi düzeyleri gerçekleştirilmeden okulların Eylül ayında tam zamanlı açılmasının 2021 Şubat ayında, yarı zamanlı sisteme geçilmesinin ise 2021 Aralık ayında pik yapacak olan ikinci bir dalgayı tetikleyebileceği; her iki durumda da, R’nin 1’in üzerine çıkacağı ve bu durumun ilk dalganın 2,0-2,3 katı büyüklüğünde ikinci bir dalga ile sonuçlanacağı belirtilmiştir. 

Panovska-Griffiths J, et al. Determining the optimal strategy for reopening schools, the impact of test and trace interventions, and the risk of occurrence of a second COVID-19 epidemic wave in the UK: a modelling study. The Lancet Child & Adolescent Health 2020.

https://doi.org/10.1016/S2352-4642(20)30250-9

*Bu metin HASUDER adına Prof. Dr. Nazım Ercüment Beyhun, Doç. Dr. Lütfi Saltuk Demir, Dr. Öğretim Üyesi Melike Yavuz, Uzm. Dr. Musa Şahin, Uzm. Dr. Ahmet Naci Emecen, Uzm. Dr. Dilek Ener, Arş. Gör. Dr. Tülin Çoban, Arş. Gör. Dr. İrem Dilaver, Arş. Gör. Dr. Aslı Ata Teneler, Arş. Gör. Dr. Güzin Özbey, Arş. Gör. Dr. Atalay Aktuna, Arş. Gör. Dr. Selva Dilan Gölbaşı tarafından hazırlanmıştır.  

Paylaş

You May Also Like

HASUDER Yeni Koronavirüs (COVID-19) Haber Postası (17.03.2020)

HASUDER Yeni Koronavirüs (COVID-19) Haber Postası (15.04.2020)

HASUDER Yeni Koronavirüs (COVID-19) Haber Postası (16.04.2020)