HALK SAĞLIĞI UZMANLARI DERNEĞİ (HASUDER)
YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HABER POSTASI (20.03.2020)
Kesin Olgu:Türkiye (359), Dünya (209.839) Ölüm:Türkiye (4),Dünya (8.778)
DSÖ Risk Değerlendirmesi: Küresel seviye: Çok Yüksek
Günün HASUDER önerisi
“Karantina ve izolasyon önlemleri TAM olarak uygulanmalı”
Dünyada Gelişmeler
WHO Situation Report – 59
- Yedi yeni ülke / bölge COVID-19 vakaları bildirdi. ((Afrika Bölgesi [3], Doğu Akdeniz Bölgesi [1], Avrupa Bölgesi [1] ve Amerika Bölgesi [2])
- Dünya çapında teyit edilen vaka sayısı 200.000’i aştı. İlk 100.000 vakaya ulaşmak üç aydan fazla sürdü, sonraki 100.000’e ulaşmak ise sadece 12 gün sürdü.
- Genel popülasyondaki pozitif antikor testleri ile belirlendiği üzere popülasyondaki COVID-19 enfeksiyonunun derecesini araştırmak için yeni bir protokol geliştirdi. Protokol, “COVID-19 virüs enfeksiyonu için popülasyon temelli yaş tabakalı seroepidemiyolojik araştırma protokolü” olarak adlandırdı..
- Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 yayılım sınıflandırmasında Türkiye’nin durumunu “Lokal Yayılım” olarak değiştirdi.
Food and Drug Administration (FDA)
- FDA, klorokinin COVID-19 semptomlarını ve hastalığın yayılmasını azaltmada etkili olduğu ile ilgili çalışmaların devam ettiğini ve reçetelenmesine onayın yolda olduğunu belirtti. Kaynak
Türkiye’den Gelişmeler
85 yaşında bir kadın hasta COVID-19 nedeniyle yaşamını yitirdi, daha önce yaşamını yitiren bir hastanın da tanısının COVID-19 olduğu ifade edildi. Kaynak
Sağlık Bakanlığı (SB)
- Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca 19.03.2020 tarihli TBMM Genel Kurulunda,
- Numune çalışılan referans laboratuvar sayısının 16’dan 18’e çıktığını, kısa zaman içinde 25 ilde toplam 36’ya çıkacağını,
- Termal kamera uygulamasıyla hava meydanlarında 4 milyon 603 bin, deniz giriş noktalarında 15 bin 200 yolcunun taramadan geçirildiğini,
- Kara hudut kapılarında termal kamera kontrolünden geçirilen 189 bin yolcudan 1103’ünün, kurulan sahra hastanelerinde gözetim altına alındığını, 189 kişinin hastaneye sevk edildiğini,
- Hastalığın ülkeye yayılarak bir salgın halini alması durumunda, kamu ve özel sektörün birlikte hizmet vereceği 13 bin 211’i ileri düzeyde olmak üzere toplam 25 bin 466 erişkin yoğun bakım kapasitesinin olduğunu,
- Hastanelerde toplam 99 bin 797 hasta odasının tek kişilik olup gerektiğinde izolasyon ya da yoğun bakım yatağı olarak kullanılmaya uygun olduğunu,
- Tarama amaçlı kullanılacak tanı kitinin bütün illere gönderildiğini, pozitif çıktığında referans laboratuvarlarda doğrulama yapılacağını,
- Yurt dışından 1 Mart’tan itibaren 372 bin kişinin geldiğini ve bu kişilerin aile hekimleri tarafından takip edildiğini,
- Sağlık personelini riskten koruyacak tedbirler almaya başladıklarını,
- Altı üniversiteye 50’şer bin maske gönderildiğini bildirdi. Kaynak
- SB, pandemi nedeniyle 20 Mart 2020 tarihinden itibaren Bakanlık merkez ve ek binalarına ziyaretçi kabul edilmeyeceğini bildirdi (19.03.2020). Kaynak
- COVID-19 Algoritmaları güncellendi (18.03.2020). Kaynak
- SB, ilgili kurumlara “Konaklama Tesisleri, Restoranlar, Yurt, Huzurevleri ve Yaşlı Bakım Merkezlerine Yönelik Öneriler” konulu yazısını gönderdi (17.03.2020 tarihli ve 44773052-149 sayılı yazı)
- Uçuş yasağı getirilen ülke sayısı 21’e çıktı (Çin Halk Cumhuriyeti, İran, Irak, İtalya, Güney Kore, Almanya, Fransa, İspanya, Norveç, Danimarka, Belçika, Avusturya, İsveç, Hollanda, İngiltere, İsviçre, Mısır, İrlanda, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Azerbaycan) (17.03.2020) Kaynak
- Türkiye tarafından KKTC Sağlık Bakanlığı’na teslim edilmek üzere aşı, ilaç, tıbbi malzeme ve Koronavirüs ile mücadele ekipmanları ve tanı kiti içeren Hibe Anlaşması imzalandı (11.03.2020) Kaynak
Türk Tabipleri Birliği
TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman’ın imzasıyla, Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca’ya gönderilen 18 Mart 2020 tarihli yazıda kamu ve özel sağlık sektöründe;
- Sağlık çalışanlarını koruyucu önlemlere dair eksikliğin bir an önce giderilmesi,
- Hastane yönetimlerinin bilgilendirilmesi,
- Bazı hastanelerin tanı ve tedavi süreçlerini rutin işleyişle yürütme ısrarının kırılması,
- Elektif ameliyatların durdurulması,
- Poliklinik çalışma biçimlerinin düzenlenmesi,
- “Olası Olgu” tanımının genişletilmesi,
- Sağlık kuruluşlarına başvuru yapılmaması çağrısında bulunulması,
- ASM çalışma saatlerinin düzenlenmesi,
- ASM çalışanı ve İşyeri Hekimlerine koruyucu ekipmanın sağlanması talebinde bulunuldu. Kaynak
Diyanet İşleri Başkanlığı
Kamu kurum ve kuruluşları, Kuran Kursları ve yurtlarda bulunan mescitler de dahil olmak üzere Cuma günü ve kandil gecesi camilerin kapalı tutulacağını bildirdi (19.03.2020). Kaynak
HASUDER’den Haberler
- Prof. Dr. Sibel Sakarya COVID-19 pandemisinde toplum bağışıklığı yaklaşımı ve kanıta dayalı politika üzerine kısa bir değerlendirme yazdı. Okumak için
- Dünya Sağlık Örgütü’nün “bir veya birden fazla COVID-19 vakası tespit edilmiş ülkelere dair risk iletişimi ve toplum katılımına dair ilk yanıt kontrol listesi” Türkçe’ye kazandırılarak web sitemizde yayınlandı. (Çeviri için Dr. Öğretim Üyesi Alp Aker’e teşekkür ederiz.) Okumak için
- Prof. Dr. Tacettin İnandı tarafından COVID-19 ile ilgili doğru güvenilir bilgiye erişimi kolaylaştırmak amacı ile alan uzmanlarının video kayıtlarını içeren http://esaglik.site/ web sitesi oluşturuldu ve kullanıma açıldı.
Okuma Önerisi
COVID-19 Önleme ve Tedavi El Kitabı
Çin’in salgın deneyimine dayanılarak yazılan ve dünya ile ücretsiz olarak paylaşılan COVID-19 ÖNLEME VE TEDAVİ EL KİTABI Türkçe’ye çevrildi. Okumak için (Çeviriye katkı sunan herkese HASUDER içtenlikle teşekkür eder.)
Çin’de SARS-COV-2’nin Bulaşma Dinamiği: Modelleme Çalışması ve Halk Sağlığı Müdahalelerinin Etkisi
Çin’de yapılan bir modelleme çalışmasında SARS-COV-2’nin bulaşma dinamiklerinin 2003’teki SARS’ın dinamiklerini aştığı görülmüş. Araştırmada R0: 3.38 (95% CI, 3.25–3.48) olarak hesaplanmış. Mevcut halk sağlığı önlemlerinin devam ettirilmesi ile R değerinin 3.38’den 0.5’e düşeceği öngörülmüş. Ayrıca yapılan trend analizi ile, Çin’de nihai olarak 70 bin ila 100 bin vakanın görüleceği tahmin edilmiş. Sonuçta, mevcut halk sağlığı önlemlerinin etkili olduğunu ve COVID-19 küresel tehdit olmaktan çıkana kadar sürdürülmesi veya güçlendirilmesi önerilmiş.
Wang, WC, et al. “The Transmission Dynamics of SARS-COV-2 in China: Modeling Study and the Impact of Public Health Interventions.” Preprints with The Lancet SSRN, (2020). https://ssrn.com/abstract=3551319 (Erişim tarihi: 19.03.2020)
*Bu metin HASUDER adına Dr. Öğretim Üyesi Meltem Akın Dikleli, Dr. Öğretim Üyesi Mestan Emek, Dr. Öğretim Üyesi Onur Özlem Öztürk, Dr. Öğretim Üyesi Melike Yavuz, Uzm. Dr. Sabanur Çavdar ve Uzm. Dr. Erdem Erkoyun tarafından hazırlanmıştır.
