İçerik Tablosu
- 1 HALK SAĞLIĞI UZMANLARI DERNEĞİ (HASUDER)YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HABER POSTASI(29.09.2020)
- 1.1 Dünyadan Haberler
- 1.1.1 DSÖ Haftalık Operasyonel (25.09.2020) ve Epidemiyolojik (28.09.2020) Güncellemelerinde Öne Çıkanlar Kaynak1 Kaynak2
- 1.1.2 ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Centers for Disease Control and Prevention, CDC)
- 1.1.3 Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (European Center for Disease Control and Prevention, ECDC)
- 1.1.4 Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (U.S. Food and Drug Administration, FDA)
- 1.2 Türkiye’den Haberler
- 1.2.1 Kamu Kurumları
- 1.2.2 Meslek Örgütleri ve Dernekler
- 1.2.2.1 İstanbul Tabip Odası (İTO)
- 1.2.2.2 Ankara Tabip Odası (ATO)
- 1.2.2.3 İzmir Tabip Odası
- 1.2.2.4 Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK)
- 1.2.2.5 Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD)
- 1.2.2.6 Türk Toraks Derneği (TTD)
- 1.2.2.7 Türk Eczacıları Birliği (TEB)
- 1.2.2.8 Türk Hemşireler Derneği (THD)
- 1.3 HASUDER’den Haberler
- 1.1 Dünyadan Haberler
HALK SAĞLIĞI UZMANLARI DERNEĞİ (HASUDER)
YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) HABER POSTASI
(29.09.2020)
| Kesin Olgu*: Türkiye (315.845) Dünya (33.034.598)Ölüm*: Türkiye (8.062) Dünya (996,342) *28 Eylül 2020 itibariyle açıklanan verilerdir. |
Dünyadan Haberler
Türkiye’den Haberler
HASUDER’den Haberler
Dünyadan Haberler
DSÖ Haftalık Operasyonel (25.09.2020) ve Epidemiyolojik (28.09.2020) Güncellemelerinde Öne Çıkanlar Kaynak1 Kaynak2
- DSÖ Avrupa Bölge Ofisi’nden uzmanlar Bosna-Hersek’i ziyaret etti (7-11.09.2020).
- Lübnan Roumieh Merkez Hapishanesinde COVID-19 salgını ile ilgili bir vaka çalışması yapıldı: Mahkumlar arasında bulaşma ilk olarak 11 Eylül 2020’de tespit edildi ve bugüne kadar iki cezaevi bloğunda vakalar hızla artarak yaklaşık 325’e ulaştı. Doğrulanan vakalar yeni tesiste izole edildi ve vaka olan blokta mahkumlar karantinaya alındı. Enfekte mahkumların izlenmesi, bir bulaşıcı hastalık uzmanı gözetiminde enfeksiyon önleme eğitimi için hemşirelerin ve sosyal hizmet uzmanlarının ek işe alımı, eğitimi ve gerekirse en yakın devlet hastanesinde kabulü için tesislerin iyileştirilmesi DSÖ Lübnan, Avrupa Birliği, Norveç Büyükelçiliği ve ICRC tarafından desteklendi.
- DSÖ, 23 Eylül’de üç etkinliğe katıldı: İnfodemi Yönetimi, COVID-19 Sürecinde Hayat Kurtaran Aşılara Adil Erişim Sağlama ve COVID-19 Krizinin Uzaması: Etkiyi Azaltmak ve Gelecek Nesilleri Korumak.
- Küresel Sağlık Kümesi (GHC), bu hafta küresel, ulusal ve yerel düzeydeki ortakların COVID-19 salgınına müdahale çabalarını detaylandıran bir saha fotoğrafları öyküsü yayımladı.
- COVID-19: Yaklaşık 33 milyon vaka ve 9 ayda bir milyon ölüme sebep olurken DSÖ Sağlık Acil Durumları Programı Direktörü Dr. Mike Ryan basın toplantısında “Önümüzdeki dokuz ay içinde aşı yaptırma hakkında gerçekler, katılan herkes için büyük bir görev. Hem hastalık kontrolü, hem mevcut hayat kurtarıcı önlemler hem de ortaya çıkan yenilikler açısından hayat kurtarmak için yapılabilecek çok şey var. ACT Accelerator’da, özellikle de COVAX’ta ihtiyaç duyulan yatırımları şimdi yapmaya istekli miyiz? “ dedi (25.09.2020).
- Toplam 67 yüksek gelirli ekonomi, COVAX Tesisi’ne katıldı ve 34’ünün daha imzalayarak aşı tedariğine destek için uygun 92 düşük ve orta gelirli ekonomiye katılması beklenmektedir. Ancak, şimdiye kadar ölçek büyütme ve etki için gereken 35 milyar doların yalnızca onda birine ulaşıldı; DSÖ’nün amacı, 2021 sonuna kadar iki milyar doz aşıya sahip olmaktır (25.09.2020).
- “Her Kadın Her Çocuk”tan yeni bir rapor, “İlerlemeyi Koruyun: Yükselin, Yeniden Odaklanın, İyileştirin, 2020”, COVID-19 krizinin mevcut eşitsizlikleri şiddetlendirdiği ve temel sağlık müdahalelerinde bildirilen kesintilerin orantısız bir şekilde en savunmasız kadın ve çocukları etkilediği konusunda uyardı. DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros, “Pandeminin kadınların ve çocukların sağlığını ve refahını iyileştirmeye yönelik küresel çabaları geri çektiğine şüphe yok, ancak bu yalnızca kararlılığımızı güçlendirmeye hizmet etmelidir” dedi (25.09.2020).
- DSÖ, uzmanların COVID-19 ile ilgili belirli konular hakkında bilimsel açıklamalar yaptığı “Science in 5″adlı bir video serisi yayımladı. Şimdiye kadar “sürü bağışıklığı”, “SARS-CoV-2”, “efsanelere karşı bilim” ve “okulların yeniden açılması” gibi konularda beş bölüm yayımlandı. Bu kısa videoları DSÖ’nün YouTube, Instagram, Facebook, Twitter ve LinkedIn hesaplarında izleyin veya podcast’leri dinleyebilirsiniz.
- DSÖ, BM, uzman kuruluşlar ve ortaklar; ülkeleri bilime dayalı bilginin zamanında yayılmasını teşvik etmek ve ifade özgürlüğüne saygı gösterirken yanlış bilgilerin yayılmasını önlemek için eylem planları geliştirmeye ve uygulamaya çağırdı (23.09.2020).
- DSÖ, kişisel koruyucu ekipman, tıbbi ekipman, tıbbi sarf malzemeleri, tek kullanımlık cihazlar, laboratuvar ve testle ilgili cihazlar dahil olmak üzere tüm tıbbi cihazları listeleyen Küresel Acil Durum Tedarik Zinciri Sistemi (COVID-19) kataloğunu yayımladı (23.09.2020).
- PAHO, ölümleri azaltmak için ülkelere COVID-19 aşılarını erken planlama çağrısı yaptı (23.09.2020).
- DSÖ, COVID-19 salgınının ortasında Midilli’deki yangında yakılan kamptaki mültecilere ve göçmenlere yardım sağlamaktadır. Konuyla ilgili bir fotoğraf öyküsü paylaşıldı (24.09.2020).
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Centers for Disease Control and Prevention, CDC)
- CDC ABD’de pandemide vakaların yaş dağılımının Mayıs-Ağustos aylarında değiştiğine dair bir rapor yayımladı. Rapora göre pandeminin erken dönemlerinde vaka sıklığı yaşlılar arasında fazlayken Haziran- Ağustos boyunca tüm doğrulanmış vakaların >%20’sini oluşturan 20-29 yaşlarındaki kişilerde en yüksek seyretmiştir (Kaynak).
- Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı (HHS), COVID-19 aşılarına hazırlık için, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinin (CDC) yetki alanlarına 200 milyon dolar sağlayacağını duyurdu (Kaynak).
- CDC, ABD’de 13 Eyalet’te COVID-19 nedeniyle hastaneye yatırılan gebe kadınların özellikleri ve doğum sonuçları ile ilgili bir rapor yayımladı. Rapora göre, 1 Mart – 22 Ağustos 2020 tarihleri arasında hastaneye yatan 598 gebe kadının% 55’i başvuru sırasında asemptomatikti. Semptomatik gebeler arasında yoğun bakıma yatışlar (% 16), mekanik ventilasyon (% 8) ve ölüm (% 1) dahil olmak üzere ciddi hastalıklar meydana geldi. COVID-19 ile ilişkili hastaneye yatış sırasında tamamlanan gebeliklerin % 2’sinde gebelik kayıpları meydana geldi ve bu kayıplar hem semptomatik hem de asemptomatik kadınlarda gerçekleşti. Rapor gebe kadınları ve sağlık hizmeti sunucularını, olumsuz gebelik sonuçları dahil olmak üzere şiddetli COVID-19 için potansiyel risklerin farkında olmaları konusunda uyarmıştır. (Kaynak)
- CDC, ABD’de 1 Mart – 19 Eylül 2020 tarihleri arasında okul çağındaki çocuklarda COVID-19 eğilimini değerlendiren bir rapor yayımladı. Rapora göre, Mart ayından bu yana, çocuklarda 277.285 COVID-19 vakası bildirildi. 12-17 yaş grubunda COVID-19 insidansı, 5-11 yaş çocuklara göre yaklaşık iki katıdır. COVID-19 ile ilgili ciddi sonuçları olan okul çağındaki çocuklar arasında altta yatan koşullar daha yaygındı. Okul çağındaki çocuklarda haftalık vaka insidansı, SARS-CoV-2 test hacmi ve testlerin pozitiflik yüzdesi, zamana ve bölgelere göre değişiklik göstermiştir.(Kaynak)
Avrupa Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (European Center for Disease Control and Prevention, ECDC)
- ECDC tarafından, Avrupa’dan ve Dünya çapından en güncel COVID-19 verilerinin yer aldığı, basit, kullanıcı dostu bir platform oluşturulduğu açıklandı. (23.09.2020) Kaynak
- ECDC tarafından, “COVID-19’a Karşı Farmasötik Olmayan Müdahalelerin Uygulanmasına Yönelik Kılavuz” adlı teknik rapor ve konu ile ilgili bir infografik yayımlandı. (24.09.2020) Kaynak
- ECDC tarafından, “Hızlı Risk Değerlendirmesi: AB / AEA ve Birleşik Krallık’ta Artan COVID-19 Bulaşı – Onikinci Güncelleme” adlı döküman yayımlandı. (24.09.2020) Kaynak
- ECDC tarafından, süregelen halk sağlığı tehditleri hakkında haftalık bir bülten olan “Bulaşıcı Hastalık Tehditleri Raporu, 20 – 26 Eylül 2020, 39. Hafta” yayımlandı. Raporda COVID-19’un yanı sıra diğer bulaşıcı hastalıklar ile ilgili güncellemeler yer aldı (25.09.2020). Kaynak
Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (U.S. Food and Drug Administration, FDA)
- FDA Komisyon Üyesi Stephen M. Hahn, Sağlık, Eğitim, Çalışma ve Emeklilik Senatosu Komitesi önünde “COVID-19: Federal Tepki Üzerine Bir Güncelleme” başlıklı bir duruşmada ifade verdi. (23.09.2020)
- FDA bugün, COVID-19 İyileşme Plazmasının acil kullanımını desteklemek için güncellenmiş kanıtları özetleyen bir belge yayımladı. (23.09.2020)
- FDA, Assure COVID-19 IgG / IgM Hızlı Test Cihazı için acil kullanım yetkisini (EUA) yeniden yayınlayarak, bu testi hasta bakım noktalarında (POC) kullanılabilen ilk yetkili seroloji (antikor) testi yaptı. (24.09.2020)
- FDA, COVID-19 Halk Sağlığı Acil Durumunda Tıbbi Cihaz Eksikliği web sayfasında Cihaz Durdurma Listesine bir yeni cihaz ekledi. Web sayfası ilk kez yayınlandığından beri, FDA ayrıca hangi cihazların eksik olduğunu nasıl belirlediğini açıklığa kavuşturmak için web sayfasını güncelledi. (24.09.2020)
- FDA, tüketiciler için farklı kültürlere ve dillere hitap eden yeni sağlık eğitimi materyalleri geliştirdi. Bu materyaller, FDA’nın COVID-19 hakkındaki acil soruları yanıtlaması ve diyaloğu teşvik etmek için sağlık uzmanlarının hastalarıyla paylaşması için tasarlanmıştır. Materyaller, sağlık dolandırıcılığı, tıbbi ürün tedariki, terapötikler, aşı geliştirme ve teşhis-antikor testleri dahil olmak üzere FDA’nın pandemiye verdiği tepkinin farklı alanları hakkında bilgi sağlamaktadır. (24.09.2020)
- FDA, kurumun yanıt çabalarının gerçeklerine, rakamlarına ve önemli noktalarına hızlı bir bakış sağlayan güncellenmiş bir FDA COVID-19 Yanıtı Özeti yayınladı. (25.09.2020)
Türkiye’den Haberler
Tablo 1. Günlük Test Sayısı, Vaka ve Ölüm Sayıları ile İlgili Veriler
| Pozitiflik Oranı (%) = (Günlük Yeni Vaka Sayısı / Günlük Test Sayısı) x 100 Vaka-Fatalite Oranı (%) = (Kümülatif Ölüm Sayısı / Kümülatif Vaka Sayısı) x 100 Kaynak |
Artık veri güvenilirliği nedeniyle salgın eğrisi paylaşmıyoruz.
Grafik 1. Kümülatif Vaka Sayısı ve Enfeksiyon Hızı
Grafik 2. Yeni Vaka Sayısı ve Enfeksiyon Hızı
Grafik 3. Yeni Vaka Salgın Eğrisi
Kamu Kurumları
T.C. Sağlık Bakanlığı
- Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından
- 22/09/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
- COVID-19 test sayısında %1,6 artış
- Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış Orta Anadolu Bölgesinde, en fazla artış Batı Marmara Bölgesindedir.
- 25-49 yaş grubunda 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 hasta sayısı kadınlarda 25,9, erkeklerde ise 28,4’ tür.
- 23/09/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
- Hastaneden taburcu edilen yeni hasta sayısında %6,8 artış
- Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde, en fazla artış İstanbul Bölgesindedir.
- 80 yaş ve üzeri grupta 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 hasta sayısı kadınlarda 27,8, erkeklerde ise 30,0’dır.
- 24/09/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
- Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış Orta Anadolu Bölgesinde, en fazla artış Kuzeydoğu Anadolu Bölgesindedir.
- 80 yaş ve üzeri grupta 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 hasta sayısı kadınlarda 23,5, erkeklerde ise 31,7’dir.
- 25/09/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
- Bölgelerdeki vaka değişim yüzdesinde en fazla azalış Orta Doğu Anadolu Bölgesinde, en fazla artış İstanbul Bölgesindedir.
- 80 yaş ve üzeri grupta 1.000.000 kişiye düşen yeni COVID-19 hasta sayısı kadınlarda 23,5, erkeklerde ise 31,7’dir.
- 22/09/2020 COVID-19 Günlük Durum Raporu yayımlandı. Bir önceki güne göre:
- Sağlık Bakanlığı tarafından yönetici, öğretmen, öğrenci ve velilere yönelik Uygulamalı Eğitim Programı Materyalleri yayımlandı. Rehberler, afişler, kitaplar, videolar, broşürler ve sunumlar yayımlandı.
T.C. İçişleri Bakanlığı
- Koronavirüsle mücadele kapsamında Bakanlık tarafından yayımlanan genelge sonrası tüm kamu kurum ve kuruluşlarında zorunlu hale getirilen HES kodu uygulaması 23.09.2020 tarihinde başladı. Kaynak
- 81 İl Valiliğine Temaslıların doğru bilgilendirilmesi konulu genelge gönderdi. Genelgede, evde izolasyona alınan koronavirüs tanılı ya da temaslısı kişilerin Sağlık Bakanlığınca belirlenen izolasyon koşullarına uymalarının sağlanması amacıyla Filyasyon Çalışmaları Takip Kurulları oluşturulduğu hatırlatıldı. Kaynak
- Koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında 22 Ağustos’ta tüm valilikler ve kaymakamlıklar bünyesinde İl/İlçe Salgın Denetim Merkezleri (İSDEM) hayata geçirildi. Bu merkezlerde, her bir iş kolu için uzmanlık bilgisine uygun oluşturulan iş yeri denetim ile izolasyon tedbirleri ve vatandaşlarımızın kalabalık şekilde bir arada bulunabildikleri alanların kontrolü amacıyla kurulan mahalle denetim ekiplerinin sevk ve idaresi sağlanıyor. Bu kapsamda 22 Ağustos – 26 Eylül tarihleri arasında, valı̇lı̇k/kaymakamlıklarca re’sen uygulanan 5.958.499 denetim gerçekleştirildi. Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması veya 112, 155, 156 acı̇l çağrı numaraları üzerı̇nden vatandaşlarımız tarafından bı̇ldı̇rı̇len toplam 155.177 ı̇hbar/şı̇kayetı̇n %97,9’u olan 151.898’i kontrol edı̇ldi. Toplamda ise 6.110.397 denetı̇m faaliyetı̇ uygulandı. İzolasyona tabi tutulan kişilere yönelik gerçekleştirilen 4.600.409 denetim faaliyetinde ise; izolasyona tabı̇ tutulan 1.187.003 kişinin 29.692’sinin ı̇zolasyon koşullarına uymadığı tespit edildi. Kaynak
Meslek Örgütleri ve Dernekler
İstanbul Tabip Odası (İTO)
- İTO tarafından, COVID-19 pandemisi nedeniyle hayatını kaybeden eczacılar anılarak, 25 Eylül Dünya Eczacılık Günü kapsamında kutlama mesajı yayımlandı. (25.09.2020) Kaynak
Ankara Tabip Odası (ATO)
- ATO Yönetim Kurulu tarafından ulaşılan ve teyit edilen COVID-19 (+) tanısı alan sağlık çalışanlarının sayısının, 16 Eylül 2020 tarihi itibariyle, 882’ye yükseldiği bildirildi.
- 25 Eylül Cuma günü Ankara Eczacı Odası’nda düzenlenen basın açıklaması ile Ankara Sağlık Meslek Odaları Platformu tarafından salgın ve şiddete yönelik görüşler paylaşıldı. (25.09.2020) Kaynak
- ATO tarafından, COVID-19 pandemisi boyunca halk sağlığının korunması için mücadele veren, ilaçların yurttaşlara ulaştırılması ve doğru bilgilendirilmesinde özveride bulunan tüm eczacılar için 25 Eylül Dünya Eczacılık Günü kapsamında kutlama mesajı yayımlandı. (25.09.2020) Kaynak
- ATO Yönetim Kurulu tarafından, Ankara’da ulaşılan ve teyit edilen COVID-19 (+) tanısı alan sağlık çalışanlarının sayısının 24 Eylül 2020 tarihi itibariyle, 943’e yükseldiği açıklandı. (24.09.2020) Kaynak
İzmir Tabip Odası
- İzmir Tabip Odası COVID-19 Çalışma Grubu tarafından 23 Eylül 2020 Perşembe günü online olarak düzenlenen “Pandemi sürecinde Labotatuar Testleri” konulu panelin video kaydı paylaşıldı. (25.09.2020) Kaynak
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK)
- Haftalık KLİMİK bülteninin son sayısı yayımlandı (29.09.2020). Kaynak
- KLİMİK tarafından, 29 Eylül 2020 Salı günü, 21.00-22.30 saatleri arasında “COVID-19’dan İyileşmiş Hastalarda Uzun Dönem Sekeller” konulu web konferansı gerçekleştirileceği duyuruldu. (25.09.2020) Kaynak
Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (EKMUD)
- EKMUD Online toplantıları kapsamında gerçekleştirilen “COVID-19’da Aşılama” konulu etkinliğin sunumları dernek web sayfasında paylaşıldı. (22.09.2020) Kaynak
Türk Toraks Derneği (TTD)
- TTD tarafından, 25 Eylül Dünya Akciğer Günü kapsamında, COVID-19 ile bilgilerin de yer aldığı bir broşür ve bazı görseller yayımlanan metin ile paylaşıldı. (25.09.2020) Kaynak
Türk Eczacıları Birliği (TEB)
- TEB tarafından 25 Eylül Dünya Eczacılar Günü kapsamında gerçekleştirilen basın toplantısı ile COVID-19 pandemisi ile ilgili taleplerin yinelendiği açıklandı. (25.09.2020) Kaynak
Türk Hemşireler Derneği (THD)
- THD, yayımlanan “COVID-19 Pandemisi Nedeni İle Sağlık Tesislerinde Ek Ödeme Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar”da belirlenen hemşirelerin alacağı ek ödeme oranlarının emeklerinin karşılığı olmadığını, ücretler arasındaki adaletsizliğin yeniden görüldüğünü açıkladı. (25.09.2020) Kaynak
HASUDER’den Haberler
- Haftanın konuları bölümünde Prof. Dr. Dilek Aslan bu hafta 28.09.2020 tarihinde “Günlük yaşamınızı sürerken risklerinizin farkında mısınız?” konulu içeriği paylaştı.
- UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü ile Birleşmiş Milletler, Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün 14 Eylül 2020 tarihinde yayımladığı “COVID-19 bağlamında okulla ilgili halk sağlığı önlemlerine ilişkin hususlar” adlı dokümanının Türkçe çevirisi web sayfamıza yüklenmiştir. Okumak için
- HASUDER Çocuk Sağlığı Çalışma Grubu’nun hazırladığı “COVID-19 Pandemisi Sürecinde Okullarda Yüz Yüze Eğitim” başlıklı metin yayımlanmıştır. Okumak için
*Bu metin HASUDER adına Prof. Dr. Nazım Ercüment Beyhun, Doç. Dr. Lütfi Saltuk Demir, Dr. Öğretim Üyesi Melike Yavuz, Uzm. Dr. Musa Şahin, Uzm. Dr. Ahmet Naci Emecen, Uzm. Dr. Dilek Ener, Arş. Gör. Dr. Tülin Çoban, Arş. Gör. Dr. İrem Dilaver, Arş. Gör. Dr. Aslı Ata Teneler, Arş. Gör. Dr. Güzin Özbey, Arş. Gör. Dr. Atalay Aktuna, Arş. Gör. Dr. Selva Dilan Gölbaşı tarafından hazırlanmıştır.
