21 Nisan 2020

Sosyal mesafeyi koruma gibi müdahaleler, asemptomatik sağlık çalışanlarının COVID-19 enfeksiyonunu ev halkına iletme riskini azaltmada etkili midir?

(Nicholas Jones and Catherine Carver. On behalf of the Oxford COVID-19 Evidence Service Team Centre for Evidence-Based Medicine, Nuffield Department of Primary Care Health Sciences University of Oxford). 

KARAR

-Asemptomatik sağlık çalışanlarının aile üyeleriyle sosyal mesafelerini inceleyen bir çalışma bulamadık. 

-İnsanlar, artan izolasyon riski ve getirebileceği kaygı göz önüne alındığında, bu adıma dikkat etmelidir.

-Semptomatik sağlık çalışanları evde kendi kendine izolasyon için yönergeleri izlemelidir.

-Sağlık çalışanları aileyi korumak için hem evde hem de işyerinde el hijyeni ve iş yerinde doğru kişisel koruyucu ekipman kullanma gibi diğer tedbirleri alabilirler.

Özet

Sağlık çalışanları işyerinde bulaşıcı hastalıklara yakalanma riski altındadır. Birçok sağlık çalışanı aile üyelerini virüse maruz kalma risklerinden endişe duymaktadır. Mevcut kanıtlar sağlık çalışanlarının sosyal mesafeyi koruma önleminin ev halkını koruma konusunda etkin olduğunu desteklemekte midir?

Asemptomatik sağlık çalışanlarının bulaşma riskini azaltmak için aile veya ev üyelerinden sosyal mesafe uygulaması gerekip gerekmediği sorusuna yönelik doğrudan bir araştırma bulamadık.

Kapalı alanlarda yaşamanın SARS-CoV-2 bulaşma riskini artırdığına dair kanıtlar vardır.

Jefferson ve arkadaşlarının sistematik derlemesinde 12 çalışma incelenmiş ve sosyal mesafenin solunum yolu enfeksiyonlarının bulaşma oranlarını azalttığı belirtilmiştir. Genel olarak, etkili bir müdahale olup olmadığına karar vermek için sosyal mesafeyle ilgili yeterli inceleme, kanıt bulunmamıştır. NHS’nin önerisi, sağlık çalışanları semptomatik hale gelirse, evdeki diğer aile üyelerinden kendi kendine tecrit etmeye çalışmaları gerektiğidir.

Solunum virüslerinin yayılmasını azaltmada etkili olan müdahaleleri inceleyen bir sistematik derlemede; en etkili yöntemin tüm araçların kombine edildiği (el yıkama, maskeler, eldivenler ve önlükler) durumda olduğunu bildirmiştir (OR 0.09,% 95 CI 0.02 ila 0.35). Bir derlemede, SARS salgını sırasında meydana gelen hastane bulaşının çoğunlukla ‘uygun bariyer önlemlerinin uygulanamamasından’ kaynaklandığı sonucuna varılmıştır.

El hijyeni ve koruyucu ekipman kullanımı, COVID-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün kıyafetlerde 24 saat, camda üç gün ve plastikte altı gün hayatta kaldığı göz önüne alındığında iletim döngüsünü kırmak için özellikle önemli olabilir. Bu nedenle sağlık çalışanları, işte tek kullanımlık koruyucu ekipman kullanarak, ellerini yıkayarak, eve girerken temas yüzeylerini silerek ve ayrı olarak başka bir yere yıkanmış farklı kıyafetler giyerek evde aile üyelerine bulaşma riskini azaltabilir. 

COVID-19’a yönelik bir modelleme, sağlık çalışanlarının enfeksiyon oranlarının işgücünü 7 günlük vardiya modeli ile çalışan iki ayrı takıma bölerek azaltılabileceğini belirtmektedir.

Sağlık çalışanlarının işyerinde solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski artmış olsa da, aile üyelerine yüksek bulaşma oranları gösterdiklerine dair kesin bir kanıt yoktur. Gerçekten de, 2003 SARS salgını sırasında, pozitif SARS olgularından hane halkına geçiş sadece % 4.6 idi. 

Hazırlayan: Doç.Dr. Esin Ergönül